یکی از منابع بالنسبه قدیمی فارسی که در آن به نحوی اشارهای به فلسفههای جدید غربی شده است، کتاب معروف بدایعالحکم ، اثر ملاعلی مدرس زنوزی است (تاریخ تحریر ۱۳۰۷، تاریخ چاپ ۱۳۱۴ ه.ق.) همین اشارههای مختصر چند تن از محققان معاصر را که به متن اصلی کتاب مراجعه نکردهاند، به اشتباه انداخته است و به غلط چنین پنداشتهاند که ملاعلی زنوزی کاملاً از فلسفههای جدید مطلع و آگاه بوده است.
نظر به اینکه آغاز آشنایی ایرانیان با فلسفههای جدید غربی و چگونگی و کیفیت آن مسئلهای حایز اهمیت است و باید از روی دقت مورد بررسی واقع شود، نگارنده در این زمینه مطالعهای دارد که آن چنین است ملاعلی فرزند ملاعبدالله زنوزی که اصلاً آذربایجانی بوده از مشاهیر حکمای اوائل قرن اخیر هجری است که در مدرسهی سپهسالار قدیم تهران با روش استدلالی خاص خود و تبحر فوقالعادهاش به تدریس کلام و حکمت و ریاضیات میپرداخته و به همین جهت به مدرس و استادالاساتید شهرت یافته است و به علت مکارم اخلاقی و معنوی او را حکیم الهی نیز نامیدهاند، وفاتش در ذیالقعده سال ۱۳۰۷ در تهران اتفاق افتاده است . کنت دوگوبینو فرانسوی که بین سالهای ۱۸۶۴-۱۸۶۱ م. با او آشنایی پیدا کرده است، در کتاب معروف خود، دین و فلسفه در آسیای مرکزی از او نام میبرد و به عینه چنین مینویسد: علی آقا تهرانی ، استاد مدرسهی مادر شاه در تهران از هر لحاظ شخصیت برجستهای است، او مردی است ضعیفالبنیه و کوتاه قد، لاغر و سیاه چرده و دارای چشمانی نافذ و هوشی مافوق هوش متوسط. در خدمت ملاعبدالله مدرس و ملاآقا قزوینی و حاج محمد جعفر لاریجانی و حاج محمد ابراهیم و سید رضی و سرانجام میرزا محمد نوری تحصیل کرده است .
توضیحات
مشخصات
نظر
- آقا علی مدرس زنوزی
- یک
- ۹۶۴-۶۰۶۴-۰۲-۹
- فاطمه الزهرا(س)
- ۱۳۷۵
- اول
- تهران